Trong bối cảnh cạnh tranh và biến động không ngừng của môi trường kinh doanh hiện nay, vai trò của người lãnh đạo ngày càng trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Để dẫn dắt tổ chức vượt qua thách thức và phát triển bền vững, các nhà lãnh đạo cần có bộ kỹ năng và phương pháp quản trị phù hợp.
Vậy phương pháp lãnh đạo là gì? Có những phương pháp lãnh đạo nào đang được áp dụng phổ biến và hiệu quả trong các tổ chức hiện đại? Bài viết này sẽ đi sâu phân tích 4 phương pháp lãnh đạo chính cùng với ví dụ cụ thể, từ đó chỉ ra ưu nhược điểm của từng phương pháp để giúp các nhà quản trị có cái nhìn tổng quan và lựa chọn phương thức phù hợp nhất cho tổ chức của mình.
Các phương pháp lãnh đạo phổ biến
Phương pháp lãnh đạo chỉ huy (Command leadership)
Phương pháp lãnh đạo chỉ huy là một trong những phương thức truyền thống và lâu đời nhất. Theo đó, người lãnh đạo nắm toàn quyền quyết định, đưa ra mệnh lệnh và yêu cầu nhân viên phải tuân thủ một cách chặt chẽ.Ưu điểm:
Đảm bảo sự thống nhất và kỷ luật cao trong tổ chức. Phù hợp trong các tình huống khẩn cấp, cần quyết định nhanh.Nhược điểm:
Hạn chế tính sáng tạo và chủ động của nhân viên. Nhân viên dễ có tâm lý chống đối, làm việc đối phó.Xem thêm: Dịch vụ IT support cho doanh nghiệp
Phương pháp lãnh đạo dân chủ (Democratic leadership)
Với phương pháp lãnh đạo dân chủ, người lãnh đạo khuyến khích sự tham gia của nhân viên vào quá trình ra quyết định. Họ lắng nghe ý kiến, đề xuất của nhân viên và cân nhắc trước khi đi đến quyết định cuối cùng.Ưu điểm:
Tạo động lực và sự gắn kết của nhân viên với tổ chức. Giúp đưa ra quyết định sáng suốt hơn nhờ nhiều góc nhìn.Nhược điểm:
Mất nhiều thời gian cho thảo luận, đàm phán. Đôi khi dẫn đến "nhiều người nhiều ý", khó đi đến đồng thuận.Phương pháp lãnh đạo trao quyền (Delegative leadership)
Phương pháp lãnh đạo trao quyền còn được gọi là phương pháp lãnh đạo tự do. Người lãnh đạo giao quyền tự quyết định và chịu trách nhiệm cho các nhóm nhân viên, tạo điều kiện để họ chủ động sáng tạo trong công việc.Ưu điểm:
Phát huy tối đa tiềm năng của nhân viên. Nhân viên có cơ hội thể hiện và khẳng định bản thân.Nhược điểm:
Dễ dẫn đến tình trạng công việc thiếu kiểm soát, đi chệch mục tiêu. Đòi hỏi đội ngũ nhân sự giàu kinh nghiệm và kỹ năng.Phương pháp lãnh đạo chuyển đổi (Transformational leadership)
Lãnh đạo chuyển đổi là phương pháp lãnh đạo hiện đại, tập trung vào việc truyền cảm hứng và tạo động lực để thay đổi nhân viên theo hướng tích cực. Người lãnh đạo đóng vai trò như một tấm gương, định hướng tầm nhìn cho tổ chức và khơi dậy tinh thần làm việc của nhân viên.Liên quan: Bí quyết quản lý nhân sự hiệu quả
Ưu điểm:
Tạo sự gắn kết và niềm tin của nhân viên vào tổ chức. Thúc đẩy tinh thần đổi mới, sáng tạo.Nhược điểm:
Yêu cầu kỹ năng lãnh đạo và sức ảnh hưởng lớn. Cần phải qua quá trình xây dựng niềm tin và văn hóa lâu dài. Xem thêm: https://greenstarct.vn/khoa-hoc-quan-tri-nhan-su/Một số ví dụ về kỹ năng lãnh đạo
- Công ty Apple dưới thời Steve Jobs nổi tiếng với phong cách lãnh đạo chỉ huy. Ông đưa ra các quyết định táo bạo và bắt nhân viên tuân thủ một cách nghiêm ngặt.
- Tập đoàn Google lại áp dụng phương thức lãnh đạo dân chủ, luôn khuyến khích "tiếng nói" của nhân viên. Nhiều dự án sáng tạo của Google đến từ ý tưởng của chính các kỹ sư.
- Hãng đồ gia dụng Semco (Brazil) gây ấn tượng với việc áp dụng triệt để lãnh đạo trao quyền. Giờ làm việc, lương thưởng... đều do nhân viên tự thỏa thuận và quyết định.
- Tập đoàn GE thời kỳ đầu với CEO Jack Welch là một trong những ví dụ điển hình về phương pháp lãnh đạo chuyển đổi, định hướng toàn tập đoàn theo một tầm nhìn mới.