Hoạch định chiến lược là quá trình xác định mục tiêu và định hướng phát triển cho tổ chức. Đây là bước quan trọng để đảm bảo sự thành công và bền vững trong môi trường kinh doanh cạnh tranh ngày nay. Trên cơ sở đó, bài viết này sẽ giới thiệu về hoạch định chiến lược và các bước cần thiết để xây dựng một chiến lược hiệu quả.
Hoạch định chiến lược là gì?
Hoạch định chiến lược (Strategic Planning) là quá trình xác định các mục tiêu dài hạn và toàn diện của một tổ chức, đề ra cách thức và phương tiện để đạt được những mục tiêu đó. Hoạch định chiến lược đòi hỏi một cái nhìn tổng quan về môi trường bên trong và bên ngoài tổ chức để định hướng chiến lược lâu dài.
Một bản hoạch định chiến lược bao gồm:
- Tầm nhìn và sứ mệnh: Xác định doanh nghiệp là gì và muốn trở thành như thế nào trong tương lai.
- Phân tích môi trường: Đánh giá điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức của tổ chức.
- Mục tiêu chiến lược: Các kết quả cụ thể mà tổ chức hướng đến trong dài hạn.
- Kế hoạch thực hiện: Lộ trình và nguồn lực cần thiết để đạt được mục tiêu.
- Các chỉ số đo lường (KPIs): Để theo dõi tiến độ và điều chỉnh nếu cần thiết.
Vai trò của hoạch định chiến lược
-
Xác định phương hướng rõ ràng
Hoạch định chiến lược giúp doanh nghiệp xác định rõ hướng đi và mục tiêu trong dài hạn. Điều này giúp các quyết định và hoạt động hàng ngày được thực hiện một cách nhất quán và hiệu quả hơn.
-
Tạo lợi thế cạnh tranh
Một chiến lược tốt sẽ giúp doanh nghiệp khai thác điểm mạnh, khắc phục điểm yếu và tận dụng các cơ hội để tạo ra giá trị khác biệt so với đối thủ cạnh tranh.
-
Tối ưu hóa nguồn lực
Hoạch định chiến lược giúp doanh nghiệp tập trung phân bổ nguồn lực vào những lĩnh vực trọng tâm, mang lại hiệu quả cao nhất. Điều này đặc biệt quan trọng với các doanh nghiệp nhỏ và vừa có nguồn lực hạn chế.
-
Tăng cường gắn kết và động lực
Khi mọi thành viên hiểu và hướng đến mục tiêu chung, tinh thần đồng đội được tăng cường. Việc giao công việc cụ thể và ghi nhận đúng kết quả thực hiện cũng giúp nâng cao động lực cho nhân viên.
-
Cải thiện khả năng thích ứng
Việc liên tục phân tích môi trường kinh doanh giúp doanh nghiệp chủ động dự báo xu hướng và thách thức trong tương lai, từ đó điều chỉnh chiến lược một cách linh hoạt khi cần thiết.
Các bước hoạch định chiến lược
-
Phân tích môi trường
Sử dụng các công cụ như phân tích SWOT, PESTEL để đánh giá toàn diện tình hình nội bộ của doanh nghiệp và các yếu tố bên ngoài tác động đến hoạt động kinh doanh.
-
Xác định tầm nhìn và sứ mệnh
Xác định rõ mục đích tồn tại và hình ảnh mà doanh nghiệp muốn hướng đến trong tương lai. Tầm nhìn và sứ mệnh này sẽ định hướng cho tất cả các quyết định chiến lược tiếp theo.
-
Thiết lập mục tiêu chiến lược
Căn cứ vào tầm nhìn và sứ mệnh, hãy đề ra các mục tiêu cụ thể, có thể đo lường được cho từng giai đoạn phát triển của doanh nghiệp. Mục tiêu có thể liên quan đến các khía cạnh như thị phần, doanh số, lợi nhuận…
-
Xây dựng phương án hành động
Xác định rõ các bước thực hiện, tiến độ cũng như bố trí nguồn lực để đạt được mỗi mục tiêu đã đề ra. Nên có các phương án dự phòng để chủ động xử lý các tình huống bất ngờ.
-
Truyền thông và thực thi
Công bố, truyền thông về chiến lược đến tất cả các bộ phận, đảm bảo mọi người hiểu và nắm rõ vai trò, trách nhiệm của mình trong việc đóng góp cho mục tiêu chung.
-
Đo lường và cải tiến liên tục
Sử dụng các chỉ số đánh giá hiệu quả (KPIs) để theo dõi việc thực hiện chiến lược. Đồng thời, cập nhật và điều chỉnh định kỳ cho phù hợp với những thay đổi của môi trường kinh doanh.
Có thể bạn quan tâm:
5 KỸ NĂNG CỦA NHÀ QUẢN TRỊ KHÔNG THỂ THIẾU ĐỐI VỚI BỘ PHẬN QUẢN LÝ, LÃNH ĐẠO DOANH NGHIỆP
Ví dụ về hoạch định chiến lược
-
Chiến lược Blue Ocean của Cirque du Soleil
Cirque du Soleil là một trong những ví dụ điển hình về việc áp dụng chiến lược Blue Ocean – mở ra một thị trường mới thay vì cạnh tranh trực diện trong thị trường hiện tại.
Thay vì cạnh tranh với các gánh xiếc truyền thống, Cirque du Soleil đã kết hợp yếu tố nghệ thuật, âm nhạc, vũ điệu để tạo ra một trải nghiệm hoàn toàn khác biệt. Họ cũng loại bỏ những yếu tố tạo ra chi phí lớn nhưng không tạo ra giá trị như thú vật, khu bán hàng…
Nhờ đó, Cirque du Soleil đã tạo ra một không gian cạnh tranh mới, biến xiếc thành một loại hình giải trí cao cấp hấp dẫn cả người lớn lẫn trẻ em, sẵn sàng chi trả mức giá cao gấp 3 lần so với xiếc thông thường.
-
Hoạch định chiến lược của Vinamilk
Vinamilk, thương hiệu sữa hàng đầu Việt Nam, luôn chú trọng đầu tư vào công tác hoạch định chiến lược dài hạn. Tầm nhìn của họ là trở thành một trong 50 công ty sữa lớn nhất thế giới vào năm 2020.
Để hiện thực hóa tầm nhìn đó, Vinamilk đã triển khai đồng bộ nhiều chiến lược:
- Mở rộng hệ thống trang trại quy mô lớn với công nghệ tiên tiến.
- Đầu tư hệ thống phân phối rộng khắp trong và ngoài nước.
- Liên tục nghiên cứu, cải tiến và đa dạng hóa sản phẩm.
- Xây dựng chiến lược marketing hiệu quả nhằm giữ vững vị thế dẫn đầu và mở rộng thị phần.
- Phát triển thị trường quốc tế với mục tiêu xuất khẩu đến 51 quốc gia vào năm 2020.
Nhờ hoạch định chiến lược bài bản, đến nay Vinamilk đã hiện diện tại 50 quốc gia, đạt tốc độ tăng trưởng bình quân gần 10%/năm. Giá trị thương hiệu của Vinamilk cũng không ngừng tăng mạnh, đạt 2,4 tỷ USD năm 2019, xếp vị trí 36 trong danh sách 50 công ty sữa lớn nhất toàn cầu.
Xem thêm: https://greenstarct.vn/khoa-hoc-quan-tri-nhan-su-chuyen-nghiep/
Kết luận:
Hoạch định chiến lược đóng vai trò then chốt với sự thành công lâu dài của doanh nghiệp. Trong một môi trường kinh doanh ngày càng biến động và cạnh tranh gay gắt, doanh nghiệp cần vẽ ra một lộ trình rõ ràng và chủ động điều chỉnh linh hoạt trước những chuyển biến bên ngoài.
Tuy nhiên, việc hoạch định chiến lược cần được thực hiện một cách bài bản và thường xuyên, không chỉ dừng lại ở “viết trên giấy”. Mỗi thành viên từ cấp lãnh đạo đến nhân viên đều cần hiểu rõ chiến lược và hành động để biến kế hoạch thành hiện thực. Chỉ khi nỗ lực của mỗi cá nhân được phối hợp nhịp nhàng và hướng về một mục tiêu chung, chiến lược mới phát huy được sức mạnh và mang lại thành công lâu dài cho doanh nghiệp.
